Шӑматкун Елчӗк, Комсомольски, Шӑмӑршӑ, Патӑрьел районӗсенчи вӗрентекенсем харӑс тӑрса юрланӑ. Конкурса республикӑн Вӗренӳ тата Культура министерствисем педагогсен хор ӳнерне аталантарас тӗллевпе йӗркеленӗ. Ӑмӑртӑвӑн зонӑри тапхӑрӗнче муниципалитетсенчи пӗрлештернӗ ушкӑнсем тупӑшнӑ.
Республикӑн кантӑр енчи районӗсенчи конкурсра Патӑрьел районӗнчи педагогсен пӗрлештернӗ хорӗ «Чи лайӑх хор» номинацире ҫӗнтернӗ, Елчӗк районӗнчи — «Наци йӑли-йӗркине упрасси» номинацире.
Репертуар анлӑ пулнӑ. Хорпа юрлама суйланӑ произведенисене вӗрентекенсен хорӗсем икӗ, виҫӗ сасӑпа янӑратнӑ. Лайӑх енчен палӑрнисен республикӑри конкурсра хӑйсен пултарулӑхне кӑтартса пама тивнине кура репетицисем те тӑтӑшах ирттерӗҫ.
Комсомольски районӗнчи «Кӗтне» спорт комплексӗнче акватлон енӗпе республика шайӗнчи турнир иртнӗ. Фойере хыпар хӑми ҫакӑнса тӑнӑ. Ку каҫалсем дуатлон енӗпе икӗ хут Европа чемпионне Сергей Яковлева хисепленине кӑтартнӑ.
— Триатлон — пӗтӗм мышцӑна хускатакан спорт тӗсӗ: ачасем ишме вӗренеҫҫӗ, велосипедпа ярӑнма, чупма хӑнӑхаҫҫӗ. Ку, чӑннипе, ГТОн пиччӗшӗ. Эпӗ тӑван тӑрӑхра пулма май килнӗшӗн, кунта ӑмӑрту ирттернӗшӗн савӑнатӑп, — тенӗ Сергей Яковлев. Сӑмах май, вӑл Чӑваш Енри Ironmen дистанцие парӑнтарнӑ пӗртен-пӗр спортсмен.
Спортсмен парнисене ҫӗнсе илессишӗн 12-16 ҫулсенчи 50 ытла ҫамрӑк тупӑшнӑ. Каҫала Патӗрьельтен, Шупашкартан, Пӑваран килнӗ. Наградӑсене виҫӗ ушкӑнра пайланӑ. Каҫалсем маттурлӑхӗпе палӑрнӑ. «Кӗтнере» триатлон ҫук пулсан та мала тухма пултарнӑ вӗсем. Вӗсем 4 пӑхӑр тата 2 кӗмӗл илме пултарнӑ. Кирилл Денисов вара ылтӑн медале тивӗҫнӗ.
Республикӑри ытти район-хулапа танлаштарсан Ҫӗрпӳ районӗнче ӗҫсӗр ҫынсем сахал. Унта ахаль лариччен кӗрӗк арки йӑвалама ӑнтӑлакансене пуринчен сахал шута илнӗ. Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнче ӗҫсӗрлӗх шайӗ 0,21 процент кӑна иккен. Куславкка тата Комсомольски районӗсенче те ӗҫсӗррисем сахал: 0,28-шар процент кӑна.
Паянхи куна илсен республикӑра официаллӑ майпа 4935 ӗссӗр ҫынна шута илнӗ. Ку вӑл вӑйпттисен 0,74 проценчӗ пулать.
Кашни ӗҫсӗр пуҫне миҫӗ ваканси пуррине те шута илсе пыраҫӗ. Ку цифра республикӑра 0,32 единицӑпа танлашать. Ҫак цифра Комсомольски районӗнче — 0,16 единица, Куславкка районӗнче — 0,16 единица, Ҫӗрпӳ районӗнче — 0,14 единица. Тепӗр майлӑ каласан, вӑл районсенче ӗҫ тупма ҫӑмӑлрах теме пулать.
Анчах ку вӑл — официаллӑ цифрӑсене ӗненсен. Ӗҫ сӗнекенсем, тӗрӗссипе, епле специальность пуррине, миҫерине те пӑхаҫҫӗ, пули-пулми илме васкасах каймаҫҫӗ.
Кӑҫал кӗрхисене пирӗн республикӑра 100 пин гектар акса хӑварма палӑртнӑ. Эрнекуна илсен, 91,1 пин гектарӗ валли ҫӗре сухаласа хатӗрленӗ те ӗнтӗ. Процентпа пӑхсан, ку вӑл 91,1 процент тенине пӗлтерет. Ӗҫ кӑтартӑвне ЧР Ял хуҫалӑх министерстви иртнӗ ҫулхипе те танлаштарса кӑтартнӑ: ҫулталӑк каялла планпа пӑхнин 82,5 процентне хатӗрленӗ пулнӑ.
Вырма хуҫалӑхсенче вӗҫленсе пырать. Маларах асӑннӑ министерство район администрацийӗсем пӗлтерни тӑрӑх хыпарланине ӗненсен, хуҫалӑхсемпе фермерсем тӗштырӑпа пӑрҫа йышши культурӑсене 98,4 процент ҫапса тӗшӗлеме ӗлкӗрнӗ. Кунта куккуруса кӗртмен. Хӑш-пӗр хуҫалӑхра ӑна симӗс апатлӑх кӑна мар, тӗшӗлеме те ӳстереҫҫӗ.
Тыр-пула Улатӑр, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Елчӗк районӗсенче вырса пӗтернӗ.
Паян Комсомольски районӗнчи Элпуҫӗнче ҫӗнӗ шкул уҫнӑ. Хӗрлӗ хӑю касма хутшӑннӑ Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев республикӑра ҫулсерен пӗр-икӗ шкул уҫнине палӑртнӑ май вӗрентӗве аталантарассин малашлӑх планӗнче 10 ҫулта 16,5 пин ачалӑх 32 шкул тума пӑхса хӑварнине пӗлтернӗ. Кун валли 12,5 миллиард тенкӗ кирлине асӑнса хӑварнӑ. Михаил Игнатьев ҫӗнӗ шкулсене кашни районпа хуларах тӑвассине каланӑ.
Вырӑнти шкулти 9-мӗш класра вӗренекен хӗрачан амӑшӗ, Галина Кузнецова, республика ертӳҫине тав тунӑ. Ӑшӑ сӑмаха вӑл районти депутатсен ячӗпе те каланӑ. «Эпир тахҫантанпах ҫак куна кӗтнӗ. Шкул кермен пекех», — тенӗ вӑл.
Элпуҫ ачисем унччен 1960 ҫулта тунӑ ҫуртра вӗреннӗ. Ҫӗнӗ шкула 165 ачалӑх хӑпартса лартнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче каҫхине республикӑри виҫӗ районта аҫа-ҫиҫӗме пула пушар алхаснӑ.
22 сехет иртсен Пӑрачкав районӗнчи Шадриха ялӗнче ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Аҫа ҫапсан пӳртпе пӗрле сарай таврашӗ те ҫунма пуҫланӑ. Хуҫалӑх тӗппипех кӗле ҫаврӑннӑ.
Аҫа-ҫиҫӗм Шупашкар районӗнчи Сопаккасси ялӗнче пурӑнакан икӗ ҫемьене ҫурт тӑррисӗр хӑварнӑ. Телее, пӳртсене ҫӑлма май килнӗ. Унта пушар ирхи 3 сехет хыҫҫӑн тухнӑ.
Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнче те 86 ҫулти карчӑкӑн ҫурчӗ аҫа ҫапнине пула ҫунма тытӑннӑ. Ватӑ кил хуҫине ҫулӑмран илсе тухма ӗлкӗрнӗ.
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Кипеҫре вырнаҫнӑ «Изамбаевский» тулли мар яваплӑ общество Чӑвашран тарнӑ. Ку предприяти темиҫе тӗрлӗ сыр кӑларать, унӑн ассортиментӗнче услам ҫу та пур. Ура ҫинче ҫирӗп тӑракан ҫак предприяти хӑйӗн производствине тата аталантарасшӑннине шута илсе ӑна Пӗчӗк тата вӑтам бизнеса аталантарассипе ӗҫлекен федераци корпорацийӗ те нумаях пулмасть укҫа уйӑрма пулнӑччӗ.
1999 ҫултанпа тӑнӑҫлӑ ӗҫлесе пынӑ общество нумай пулмасть регистраци вырӑнне ылмаштарнӑ. Халӗ унӑн юридици адресӗ — Чулхулара.
Производствӑна Каҫал тӑрӑхӗнчех тытса тӑрсан та адреса кӳршӗллӗ регионта регистрациленнине савут пуҫлӑхӗ Вадим Агамирян ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илейменнипе, тӗрӗслевпе надзор органӗсем вӗҫӗм аптӑратнипе ҫыхӑнтарнӑ. Икӗ ҫул ҫурӑра налукҫӑсем кӑна 16 хутчен тӗрӗсленӗ иккен.
Вырӑнти сыр савучӗ урӑх регионта регистрациленнине Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин вӑл тӑрӑхра паян пулнӑ Чӑваш Ен Элтеперне Михаил Игнатьева пӗлтернӗ. Республика ертӳҫи ку тӗслӗхе тӗрӗслевпе надзор органӗсемпе, район администрацийӗпе тата усламҫӑпа хӑйӗнпе пӗрле тӗплӗн тишкерме чӗнсе каланӑ.
Тӑван республикӑмӑрӑн уй-хирӗнче вырма малалла пырать. ЧР Ял хуҫалӑх министерстви ӗнерхи кун тӗлне пухнӑ цифрӑсене ӗненсен, пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене 186,7 пин гектар ҫинчен 455,9 пин тонна ҫапса тӗшӗленӗ. Ҫапла вара хресчен ака лаптӑкӗн 64,5 процентне вырса илме ӗлкӗрнӗ. Патӑрьел, Комсомольски, Елчӗк районӗсенче тӗштырӑна 80 процент ытла вырнӑ.
Кашни гектартан тухакан вӑтам тухӑҫ кӑҫал пӗлтӗрхинчен пысӑкрах: хальлӗхе 24,4 центнера ларса пырать (пӗлтӗрхи кӑтарту — 20,6 ц). Вӑрнар районӗнче тухӑҫ вӑтамран 30,1 центнер тухать.
Тепӗр хуҫалӑхсенче ир пулакан ҫӗрулми кӑлараҫҫӗ, пахчаҫимӗҫ ҫинче ӗҫлеҫҫӗ.
Кӗрхисем валли Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ районсенче планпа пӑхнинчен ытла лаптӑк ҫӗр сухаласа хатӗрленӗ. 11 районта кӗрхисене акаҫҫӗ. Хальлӗхе 2 пине гектар ҫитнӗ.
Комсомольски районӗнчи Вутлан ялӗн ҫыннисем питӗ хастар. Ял тӑрӑхӗн депутачӗ Альбина Зверева тата ял старости Николай Плешков пуҫарнипе вӗсем нимелле пысӑк ӗҫ тунӑ.
Халӑхшӑн питӗ пӗлтерӗшлӗ ӗҫ пулнӑ вӑл. Ара, Кӗҫӗн Кӗтне юханшывӗ урлӑ каҫса ҫӳремешкӗн кӗпер кирлех-ҫке-ха.
Ку кӗпер патӗнчен Чапаев урамне тата ял масарӗ ҫине кайма пулать. Ку ӗҫе пурнӑҫламашкӑн кашни килтен 500-шер тенкӗ пухнӑ. Унпа стройматериалсем туяннӑ.
Кӗпере юсамашкӑн ялӗпех тухнӑ. Унчченхине йӑлтах ҫӗмӗрсе тимӗр бетонлӑ пӑрӑх хунӑ, унтан тӑпра турттарнӑ. Хӑшӗ-пӗри транспортпа пулӑшнӑ. Халӑх кар тӑрса ӗҫленӗ, кӗпере пӗр кунрах туса пӗтернӗ.
Комсомольски районӗнчи Элпуҫ ялӗнче ҫӗнӗ шкул кӗҫех хута кайӗ. Унта 165 ача ҫӳреме пултарӗ. Кунсӑр пуҫне 40 шӑпӑрлан валли ача пахчинче вырӑн пулӗ.
Утӑ уйӑхӗн 19-мӗшӗнче строительство объектӗнче планерка иртнӗ. Ӑна район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин ертсе пынӑ.
Халӗ шкулта шалти ӗҫсене пурнӑҫлаҫҫӗ: плиткӑсем хураҫҫӗ, мачча тӑваҫҫӗ, стенасене сӑрлаҫҫӗ. Шкул ҫывӑхӗнчи территорие те хӑтлӑлатаҫҫӗ. Унта нумай функциллӗ спорт лапамӗ, хоккей курупки тунӑ.
Пӗрремӗш хутра апатланӑш, спортзал пулӗҫ. Унтах акт залӗ вырнаҫӗ. Иккӗмӗш хутра вара вӗренмелли пӳлӗмсем, лаборатори, вулавӑш, директор пӳлӗмӗ, завуч тата вӗрентекенсен пӳлӗмӗсем пулӗҫ. Планеркӑра палӑртнӑ тӑрӑх, ӗҫсем графикпе килӗшӳллӗн пыраҫҫӗ.
+13.3 °C